Gebelik Şekeri Diyeti

Gebelik şekeri diyeti bu durumu yaşayan hamile kadınların tatbik etmeleri gereken özel bir beslenme programıdır. Her kadın hamileliğinin rahat ve sağlıklı geçmesini ister. Ancak kimi zaman bu dönemde çeşitli sorunlarla karşılaşılır. Gebelik şekeri de onların başında gelmektedir. Buna ‘Gestasyonel Diyabet’ de denir ve hamilelik döneminde şeker düzeyinin artışı diye tanımlanabilir. Bu sorun şeker hastalığı olmayanlarda da meydana gelebilir.

Gebelik Şekeri Ne Demektir?

Yukarıda da bildirildiği üzere gebelik şekeri, hamilelikten önce şeker seviyesi normalken hamilelikte artması durumudur. Bu problem gebeliklerin %4’ünde ortaya çıkmaktadır ve çoğu zaman doğum sonrasında ortadan kalkmaktadır.

Hamilelikte yeterince insülin üretilememesine bağlı olarak oluşur. Şeker işleyişinin düzensizleşmesine bağlı olarak gelişen söz konusu rahatsızlık yalnızca kanda bulunan şeker oranının yükselişi değil azalması biçiminde de gerçekleşebilir.

Gebelik Şekeri Belirtileri

Gebelik şekeri kendini birtakım işaretlerle göstermektedir. Bunlar şöyle tasnif edilebilir:

• İdrara çıkma sıklığında artış
• Mesanede, vajinada ve ciltte enfeksiyon
• Bulantı
• Bulanık görme
• İdrarda şeker çıkması (Hastanede uygulanan bir testle saptanır.)
• Devamlı susuzluk hissi
• Halsizlik, yorgunluk

Gebelik Şekeri Sebepleri

Gebelik şekeri hamilelik sevincinin yarım kalmasına sebebiyet vermekte, anne adayını hem fiziksel hem de psikolojik olarak sıkıntıya sokmaktadır. Gebelik şekeri neden olur? sorusunun cevabında şu faktörleri sıralamamız mümkündür:

• Önceden 4 kg’ın üzerinde bir bebek dünyaya getirmek
• Önceki gebeliklerden birinde gebelik diyabeti yaşamak
• Yakın akrabaların içerisinde daha evvel gebelik diyabeti yaşamış birinin yahut bir tip 2 diyabet hastasının bulunması
• Kilolu olmak (Vücut kitle indeksinin 25’den fazla olması)
• Hipertansiyon
• Polikistik over hastalığı

Gebelik Şekerinden Korunma Yolları

Her anne adayının hayali mutlu bir gebelik geçirmek ve evladına sorunsuz bir şekilde kavuşabilmektir. Bunun için gebelik şekerinden korunmak adına yapılması gerekenler şunlardır:

• Hamilelik planlaması yapılırken ideal kilo muhafaza edilmeye çalışılmalıdır.
• Gebelikte aşırı kilo alımını engellemek için dengeli ve sağlıklı beslenilmelidir.
• Hekim talimatlarının dışına çıkılmamalıdır.
• Gereğinden çok şeker tüketilmemelidir.

Gebelik Şekeri Teşhisi

Hamile bir kadında gestasyonel diyabet bulunup bulunmadığı ‘GTT’ yani ‘Oral Glukoz Tolerans testi’ ile belirlenmektedir. Bu tetkik ‘şeker yükleme testi’ olarak da adlandırılır. Çoğunlukla gebeliğin 24. ilâ 28. haftalarında uygulanmaktadır. Yüksek riskin mevcut olduğu tespit edilirse 32-34. haftalarda da yapılması mümkündür.

Gebelik Şekerinin Zararları

Gebelik şekeri diyeti yapılmaz ve bu durum kontrol altına alınmazsa bebek normalden kilolu doğabilir. Üstelik doğduktan sonra kan şekeri ve mineral seviyelerinde yetersizlik gözlemlenebilir. Gebelik şekerinin bir diğer riski ise erken doğuma yol açma ihtimalinin bulunmasıdır.

Annesinde gebelik şekeri olan bebekler doğduklarında geçici olarak nefes darlığı yaşayabilirler. Bu sorunun anne adayında gebelik zehirlenmesine (preeklamsiye) ve yüksek tansiyona sebebiyeyt verme olasılığı mevcuttur.

Gebelik Şekeri Tedavi Yöntemleri

Yukarıdaki bilgilerden, bu durumun tedavi edilemediği anlaşılmamalıdır. Bilakis gebelik şekeri kolayca dizginlenebilir. Kendisinde böyle bir durum olduğu belirlenen anne adayları umutsuzluğa kapılmamalıdır.

Gebelik şekeri diyet listesi uygulanmalı, hamilelikte yapılmaya uygun hafif egzersizler aksatılmamalıdır. Kan şekerinin fazla yüksek olması durumunda insülin iğnesi veya şeker ilaçları reçete edilecektir.

Anne adayına gebelik şekeri tanısı koyulduysa şeker seviyesinin muntazaman takip edilmesi gerekir. Bunun için günde bir defa kan aldırıp şekeri ölçtürmek lâzımdır.

Gebelik Şekeri Diyeti

Gebelik şekeri diyeti uygulanırken yenmesi ve yenmemesi gereken besinlere dikkat edilmelidir:

Yenmesi Gereken Gıdalar

• Tam tahıllı yiyecekler
• Bol sebze ve meyve (Ancak her meyve yenmemelidir. Elma, yaban mersini, nar, çilek, ahududu, greyfurt, mandalina ve vişne yenebilir.)
• Derisi alınmış tavuk eti ve protein bakımından zengin diğer besinler
• Tarçın çayı (İçerisindeki biyoaktifbileşenler sayesinde glikoz metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynar. İnsülin hassasiyetinin artmasını sağlar. Trigliserit, iyi ve kötü kolesterol oranlarını dengeler. Bir tarçın çubuğu 1 bardak suda 10 dakika kaynatılıp süzülmeli ve her gün 1 kez tüketilmelidir. Tarçın tadını sevmeyenler toz tarçını tavuğun veya balığın üzerine yahut yulaf ezmesine serpiştirerek de tüketebilirler. Ancak tarçının dozunda tüketilmesi mühimdir. Yoksa kasılmaları tetikler.)

Yasak Olan Gıdalar

• Kahvaltılık gevrek
• Patates
• Pancar
• Ananas
• Kuru hurma
• Olgun muz
• Üzüm
• Karpuz
• İncir
• Kuru üzüm
• Kayısı
• Olgun erik

• Mango
  • Balkabağı
  • Rafine şeker içeren gıdalar
  • Beyaz ekmek
  • Beyaz pirinç
  • Yüksek glisemik indeksine sahip gıdalar

Gebelik Şekeri Diyeti Örnek Liste

Gebelik şekeri diyet listesi standart değildir. Zira gebelik şekeri beslenme programı  hamile kadının boyu, yaşı, gebelikten önce kaç kilo olduğu; hamilelik döneminde ne kadar kilo aldığı ve GTT testinden ne sonuç çıktığı gibi hususlar göz önünde bulundurularak oluşturulmalıdır.

Ancak anahatlarıyla şunlar söylenebilir:

Gebelik şekeri diyetinin vitaminlerden ve minerallerden son derece zengin olması gerekmektedir. Glisemik indeksi düşük kompleks karbonhidrat barındıran, yoğun posa oranına sahip bir diyet programlanmalıdır.

Her gün en az 10-12 bardak su içilmelidir.

Hamilelik şekeri için diyet uygulanırken şunlara da riâyet edilmelidir:

• Her gün 3 ana öğün yenmeli; 3 ara öğün yapılmalıdır.
• Tek tip beslenmeye dayalı programlardan uzak durulmalıdır.
• Lifli ve posalı yiyecekler daha fazla tüketilmelidir.
• Karbonhidrat tüketimi dengeli olmalı; gün içerisine dağıtılmalıdır. Karbonhidrat alımını tamamıyla bırakmak gibi bir hataya düşülmemelidir.
• Pekmez, üzüm, meyve suyu ve bal kan şekerinde âni yükselmeye neden olmaktadır. Bunlardan sakınılmalı; tam tahıl tanelerine, kepekli pirince, bulgura, tam buğday ekmeğine, çavdar, yulaf ve benzeri kompleks karbonhidratlara ağırlık verilmelidir.

Gebelik Şekeri Diyeti Menüsü

Hamilelik şekeri diyeti yapmak isteyenler için aşağıda örnek bir menü yer almaktadır. Fakat defa’atle belirtmeliyiz ki herkesin kendi bünyesine uygun bir diyet programı tatbik etmesi, hamilelik gibi özel bir süreçte yapılan diyetlerin doktor kontrolünde uygulaması çok önemlidir.

Sabah

• 3 ince dilim esmek ekmek
• 10 tuzsuz zeytin
• Şekersiz çay
• Light peynir (2 kibrit kutusu) [Haftada 4 gün 1 yumurta ile 1 kibrit kutusu peynir yenmelidir.]
• Domates, salatalık, biber (Doyana kadar)

Ara Öğün

• Ceviz (3-4 adet)

Önerilen Yazı

Emziren Anne Diyeti

Öğle Yemeği

• Yoğurt (1 kâse)
• Esmer ekmek (3 ince dilim) yahut bulgur pilavı (6 kaşık)
• Tavuk veya et (4 köfte büyüklüğünü geçmemelidir.)
• Sebze yemeği (8 yemek kaşığı)

Ara Öğün

• Light süt (1 su bardağı)
• Meyve (2 porsiyon)

Akşam Yemeği

• Sebze yemeği (Etsiz ve 8 kaşık)
• Yağsız salata (Doyana kadar)
• İnce dilim esmer ekmek (En fazla 3 tane)
• Yoğurt (Yine bir kâse)

Yatmadan Önce

• Önceki ara öğünün aynısı

Not: Haftanın bir günü ızgara balık ve kurubaklagil tüketilmesi tavsiye edilir.