Baş Ağrısı, vücutta yer alan kafanın sanki beyinin sıkıştırılıyormuş gibi hissedilmesi, küçük darbeler alınıyormuş hissinin yaşanması, zonklaması baş ağrısı olarak isimlendirilmektedir. Baş ağrısı insanların çok sık yaşadığı bir rahatsızlık olmakla birlikte en sık görülen hastalıklardan birisidir. Baş ağrısı kısa bir zamanda geçebileceği gibi günlerce geçmemesi de mümkündür. Şiddetli baş ağrısı insanların sosyal hayatlarını oldukça etkilemektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), insanların neredeyse hepsi bir kez dahi olsa bu rahatsızlığı yaşadığını belirtmektedir. Bu ağrı insana birden gelebilir ve etkisi günlerce sürebilir. Yapılan araştırmalara göre hastanelere başvuran 10 kişiden birinin baş ağrısı şikâyeti olduğu ortaya çıkmıştır.
Baş ağrılarının yaklaşık %95’lik bölümü iyi huyluyken %5’lik kısmı ise kötü huylu olabilmektedir. Kişide görülen ağrı ile birlikte ensede sertlik, deri dökülmesi, görme kaybı, mide bulantısı, baş dönmesi, his kaybı varsa hemen hastaneye başvurulmalıdır. Baş ağrısı hafife alınmamalıdır, aksi takdirde bu tip ağrılar kişinin hayatını tehdit etmektedir.
Baş Ağrısı Çeşitleri Nelerdir?
İçindekiler
Uluslararası Baş Ağrısı Derneği tarafından yapılan sınıflandırmada baş ağrısı 14 ana grup ve yüzlerce alt grup altında toplanmıştır. Gerilim tipi baş ağrısı ve migren ağrıları insanlarda en çok görülen ağrılardır.
- Primer Baş Ağrısı
Primer baş ağrıları, altta yatan herhangi bir patolojik, travma veya sistematik bir rahatsızlık olmadığı halde tekrarlanan ve devamlı olan ağrı çeşitidir. Bu tip ağrılar ataklar şeklinde ve uzun süreli olarak meydana gelmektedir. En çok rastlanan türleri migren, gerilim tipi ve küme baş ağrılarıdır.
- Sekonder Baş Ağrısı
Sekonder baş ağrıları, yalnızca baş bölgesindeki ağrı ile değil aynı zamanda altında yatan başka sebeplere bağlı olarak oluşan ağrı çeşitidir. Bu tip ağrılar, nedeni herhangi bir hastalığa bağlı olarak meydana gelmektedir. Örneğin beyin damar hastalıkları, menenjit, sinüzit, sinir sistemi rahatsızlıkları, beyin tümörleri gibi hastalıklar sırasında çıkan baş ağrılarıdır.
- Epizodik Baş Ağrısı
İsminden de anlaşılacağı üzere ataklar halinde baş gösteren ağrı türüdür. Bu ağrılar ara sıra meydana gelip daha sonra kaybolan ve bu döngünün sürekli bir biçimde olduğu ağrılardır. Epizodik baş ağrıları devamlı ağrılardır yani kroniktir ve kişilerin yaşam kalitelerini düşürebilmektedir. Bu tip ağrılara migreni örnek verebiliriz. Migren de ataklar halinde gerçekleşen sürekli olan baş ağrılarıdır.
- Gerilim Tipi Baş Ağrısı
En sık yaşanan baş ağrısı türü gerilim tipi baş ağrısıdır. Bu türdeki ağrılar en çok kadınları etkilemektedir. Gerilim tipi baş ağrısı görülen kişiler adeta başlarının etrafına sıkı bir bant geçirilmiş gibi hissettiklerini ifade ederler. Gerilim tipi baş ağrıları boyun ve kafatasındaki kasların gerilmesiyle ortaya çıkan ağrılardır. Bu türdeki baş ağrılarını etkileyen faktörler arasında uykusuzluk, vücudu yanlış pozisyona sokmak sayılabilmektedir.
- Küme Tipi Baş Ağrısı
Küme tipi baş ağrısı gerilmeler ve zonklamalar ile meydana gelen bir ağrı değildir. Bu tip ağrılar genel olarak yüzün bir kısmında veya göz arkasında belirgin yanıcı bir ağrıdır. Diğer ağrılara oranla oldukça şiddetli olan küme tipi baş ağrıları başın genellikle tek bir yarısını etkilemektedir. Bu baş ağrısı görüldüğünde gözlerde sulanma ve burun akıntısı da meydana gelmektedir. İlkbahar ve sonbaharda sıkça rastlanan küme tipi baş ağrıları kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte 30 ila 40 gün kendini göstermektedir.
- Migren Tipi Baş Ağrısı
Oldukça şiddetli bir baş ağrısı türü olan migren ataklar halinde görülen zonklayıcı ve kronik bir baş ağrısıdır. Migren kendi içerisinde auralı migren ve aurasız migren olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Aurasız migrenin görülme oranı auralı migrene göre daha fazladır. Aura dönemi kişilerde yanıp sönen ışıklar, çapraz çizgiler, kör nokta, parıltılar olarak görülebilmektedir.
- Gök Gürültüsü Baş Ağrısı
Gök gürültüsü baş ağrısı birden meydana gelen ağrı türüdür. Çok şiddetli ve kişileri oldukça zor duruma düşürecek bir ağrı türüdür. Belirti olmadan sinsi bir şekilde beliren gök gürültüsü baş ağrısı kısa sürse bile etkisi kişiler üzerinde çok büyüktür.
- Yüksek Tansiyon Baş Ağrısı
Yüksek tansiyon (hipertansiyon) rahatsızlığı olan kişilerde şiddetli baş ağrıları görülebilmektedir. Ense ve boyun kısmında yoğun olarak görülen bu ağrı türünün uyuşukluk, görme kaybı, burun kanaması, nefes almada zorlanma gibi belirtileri vardır.
Baş Ağrısının Nedenleri Nelerdir?
Baş ağrısının nedenleri, ağrının türüne göre değişmektedir. Örnek verecek olursak primer baş ağrısının nedenleri çevresel etkiler ve genetik unsurlar iken sekonder baş ağrısının nedenleri yaşanan hastalıklar (menenjit, sinüzit, grip, enfeksiyon gibi) ve alerjik reaksiyonlardır. Ancak baş ağrısının genel nedenleri olarak şunları saymamız mümkündür;
- Düzensiz uyku
- Travma sonrası meydana gelen ağrılar
- Stres
- Uzun süreli açlık
- Yeterli su içmeme
- Beyinde oluşan tümörler ve beyin anevrizmaları
- Yüksek dozda ağrı kesici ilaç kullanımı
- Yüksek ses, gürültü
- Enfeksiyonel rahatsızlıklar (menenjit, grip, faranjit)
- Yüksek oranda radyasyona maruz kalmak
Baş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Şiddetli yaşanan baş ağrılarının öncelikle hangi türde bir ağrı olduğu tespit edilmelidir. Eğer bu baş ağrısı sekonder tipte bir ağrı ise yani herhangi bir rahatsızlığa bağlı meydana geliyorsa öncelikle bunun altında yatan hastalık tedavi edilmelidir. Fakat baş ağrısı primer tipte bir baş ağrısı ise altında yatan bir sebep olmadan meydana gelen bir ağrı olduğunda direk olarak baş ağrısının tedavi edilmesine yoğunlaşılmaktadır. Baş ağrısına iyi gelecek birkaç yöntemi sıralamak gerekirse;
- Kişiye eğer migren tanısı konulduysa ve kişi migren atağı geçiriyorsa ensesine soğuk su tutmalı ve buz küpü ile şakaklarına masaj yapmalıdır.
- Kronik ağrılarda baş kısmına masaj yapılabilir. Aynı zamanda nefes egzersizleri de yapılması tavsiye edilmektedir.
- Baş ağrısının önemli nedenlerinden birisi de düzensiz uyku bozukluğudur. Kişi kendisi için en verimli uyku düzenini oluşturmalıdır.
- Günde en az 1 litre su tüketilmelidir.
- Zararlı alışkanlıklardan (alkol sigara gibi) uzak durulmalıdır.
- Mümkün olduğunca stresten kaçınılmalıdır.
- Baş ağrısı anlarında karanlık bir odada bir süre vakit geçirilmelidir.
- Ilık bir duş almak baş ağrısına iyi gelmektedir.
- Günde en az 1 fincan papatya çayı tüketilmelidir.
- Yeşil yapraklı sebzeler, badem, fındık, süt ve yoğurt tüketimine önem verilmelidir.
