Ayva glisemik indeks bakımından düşük değere sahip lezzetli bir meyvedir. Sert bir yapıya sahip olan ayvanın çekirdeği yumuşaktır. Sonbahardan başlanarak kış boyu tüketilen ayva çiçekli meyve familyasında yer alır. Ayva farklı şekillerde tüketilebilir. Örneğin hoşafı, reçeli, turtası, çayı ve sirkesi, yapılır.
Ayvanın besin değeri yüksektir. Vitamin ve mineral açısından son derece zengin bir meyve olan ayva; folat asit, lif, epikateşin ve kateşin gibi çeşitli organik bileşenler içerir. Doymuş yağ ve sodyum oranı ise yok denecek kadar azdır.
Ayva; antibakteriyel, antiviral ve antioksidan özelliklere sahiptir. Bu yüzden cilt sağlığı başta olmak üzere pek çok alanda bu meyveden faydalanılmaktadır.
Ayva Nasıl Tüketilir?
İçindekiler
- 1 Ayva Nasıl Tüketilir?
- 2 Ayvanın Glisemik İndeksi Nedir?
- 3 Ayvanın Besin Değeri
- 4 Ayva Kaç Kalori?
- 5 Ayvanın Faydaları Nelerdir?
- 5.1 Ayva Tok Tutucu Bir Meyvedir
- 5.2 Ayva Zayıflatır
- 5.3 Ayva Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
- 5.4 Ayva ile Saç Uzatma
- 5.5 Ayva Cildi Gençleştirir
- 5.6 Ayva Kanser Riskini Düşürür
- 5.7 Ayva Kalp ve Damar Sağlığını Korur
- 5.8 Ayva Sindirime Yardımcıdır
- 5.9 Ayva Kansızlığa İyi Gelir
- 5.10 Ayva Ağız Kokusunu Giderir
- 5.11 Ayvanın Diğer Faydaları
- 5.12 Hamilelikte Ayva Yenir mi?
- 5.13 Emzirme Döneminde Ayva Yenir mi?
- 5.14 Ayva Sirkesinin Faydaları
- 5.15 Ayva Yaprağının Faydaları
- 5.16 Ayva Suyunun Faydaları
- 5.17 Ayva Çekirdeği Faydaları
Yukarıda da ifade edildiği üzere ayvanın tüketim şekilleri çeşitlilik gösterir. Meyve olarak yenmesinin yanında ayva; tatlılara katılan, çayı yapılan bir meyvedir. Ayva reçeli kahvaltı sofralarını süslerken ayva hoşafı da yemeklerin yanına çok yakışmaktadır. Ayva sirkesi de yemeklere ekstra tat kazandırmaktadır. Tabii ki bütün bunların ayrı ayrı faydaları vardır.
Örneğin ayva sirkesi fermantasyon yoluyla elde edilir. Deniz mahsullerine, çiğ sebzelere, soslara, salatalara lezzet verir.
Ayvanın Glisemik İndeksi Nedir?
Glisemik indeks, bir yiyeceğin yahut içeceğin kan şekerinde artış meydana getirme hızıdır. Düşük glisemik indeksine sahip gıdaların tercih edilmesi kan şekerinin dengede kalması açısından mühimdir.
Ayva posalı bir meyvedir ve tehlikeli bir glisemik indekse sahip değildir. Ayvanın Gi değeri onun diyette güvenle tüketilmesine engel olmayacak kadar düşüktür. Fazla şeker barındırmayan bu meyve kan şekerinin âniden yükselmesine sebebiyet vermez. Bundan dolayı zayıflamaya çalışanlar ve diyabet hastaları da gönül rahatlığıyla ayva yiyebilir.
Ayvanın glisemik indeksi 35 olup bu değer kan şekeri için bir tehdit oluşturmaz.
Ayvanın Besin Değeri
Ayvanın içeriği vücudun ihtiyaç duyduğu birçok madde ile doludur. Onlardan bazıları şunlardır:
- Potasyum
- B vitamini
- Demir
- C vitamini
- Bakır
- A vitamini
- Fosfor
- Çinko
- Mangan
- Selenyum
- Magnezyum
- Kalsiyum
- Phytonutrients
- Limonen
- Epicatechin
- Kateşin
Ayva Kaç Kalori?
Ayva kalori değeri düşük meyvelerin başında gelir. 100 gram ayvanın kalorisi sadece 56 olup bu, günlük kalori alımını olumsuz etkilemeyecek düzeydedir.
Kilo verme sürecinde az kaloriye ve yüksek besin değerine sahip gıdaların tüketilmesi esas olduğundan diyette ayva tüketmek isabetli bir tercihtir. Kısaca ayva kilo aldırır mı? sorusuna ‘hayır’ diye cevap verilebilir.
Ayva Kalori Cetveli
- 1 çeyrek ayva yaklaşık 75 grama karşılık gelir ve 29 kalori içerir.
- Bir tane orta boy ayva takriben 250 grama tekabül eder ve 98 kalori barındırır.
- 1 küçük boy ayva ortalama olarak 200 gramdır ve 78 kalori ihtiva eder.
- Bir büyük boy ayva hemen hemen 350 gram olup muhtevasında 137 kalori yer alır.
- 1 kg ayvanın kalorisi ise 390 şeklindedir.
Ayvanın Faydaları Nelerdir?
Ayvanın yararları arasında pek çok şey saymak mümkündür. Kalbe iyi gelen ayva, cilt sağlığına da şifâlıdır. Saç maskelerinde de kullanılan ayvanın zayıflamaya faydaları da söz konusudur.
Ayva Tok Tutucu Bir Meyvedir
Ayva bolca lif barındırmaktadır. 100 gram ayvanın içindeki lif miktarı 1,9 gramdır. Lifli yiyecekler kabızlığı giderir ve ishal tedavisinde etkilidir. Ayva lif bakımından zengin olduğu için sindirim problemlerinin önlenmesinde ve zayıflamada büyük rol oynar.
Ayva yerken çok çiğnenmesi gerekmektedir. Bu da vücuttaki tükürük salgısının artmasını sağlamaktadır. Neticede ‘kolesistokinin’ adlı bir hormonun üretimi tetiklenmekte; iştah baskılanmakta ve kişi kendini daha uzun süre tok hissetmektedir.
Ayva Zayıflatır
Uzman diyetisyen Şebnem Kandıralı’nın bildirdiğine göre ayvanın zayıflamaya faydaları şöyledir:
Ayvadaki lif oranı son derece yüksektir. Bu nedenle kilo vermeye katkısı çoktur. 100 gram taze ayvanın kalorisi sadece 57’dir. Bu meyve diüretiktir yani idrar söktürür. Onun için vücutta oluşan ödemi doğal yolla gidermektedir. Ayva; vitamin ve mineral deposu meyvelerin başında gelmektedir. Bu yönüyle diyete yardımcıdır, ara öğünlerde tüketilirse midede dolgunluk hissi meydana getirerek diyet yapmayı kolaylaştırır.
Glisemik indeksi yüksek olmadığından, kan şekerinde âni dalgalanmalara sebep olmaz. Diyet yapanlar ayva yiyebilir ve zaten yemelidir. Diyette olup canı tatlı çekenler için buharda ayva haşlaması önerilir. Fakat her gıdanın fazlası zarar verir, ayva tüketirken de aşırıya kaçılmamalıdır.
Ayva Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Ayva neye iyi gelir? sorusunun bir diğer yanıtı da vücut direncinin zayıflığına çözüm sunmasıdır. İçerdiği fitokimyasallar, çeşit çeşit mineraller, vitaminler ve diğer bileşenler ile ayva; tam bir sağlık hazinesidir. Bir günde gereksinim duyduğumuz C vitamininin 4’te 1’ini ayvadan karşılamamız mümkündür.
Ayva bu özelliği sayesinde vücudun bakterilerden, virüslerden ve patojenlerden korunmasına oldukça yardımcıdır.
Ayva ile Saç Uzatma
Ayvanın saçlara faydaları da vardır. Çinko, bakır ve demir mineralleri yönünden iyi bir kaynak olan ayva kan dolaşımını harekete geçirerek saç diplerine daha çok oksijen gitmesine yardım eder. Bu itibarla saçların daha sağlıklı ve hızlı uzamasında ayvanın tesiri inkâr edilemez.
Ayva Cildi Gençleştirir
Ayvanın cilt sağlığına faydaları yadsınamayacak kadar belirgindir. Hamile bir kadın ayva yediği takdirde çocuğunun güzel olacağı inancı halk arasında yaygındır. Bunun doğruluk payı vardır zîra ayva cilt sağlığında da görev almaktadır. Ayva taşıdığı minerallerle kırmızı kan hücrelerinin yapımına destek verir. Dokulara giden oksijen miktarını artırarak cildin daha genç ve güzel görünmesine katkıda bulunur.
Ayva Kanser Riskini Düşürür
Ayva hangi hastalıklara iyi gelir? sorusunu cevaplarken hastalıkların engellenmesindeki rolüne de temas etmek gerekir. Ayva yüksek oranda antioksidan bulunduran bir meyvedir. Antioksidanların ise vücudumuzu serbest radikaller dediğimiz zararlı maddelerden koruduğu bilinmektedir. Bunlar hücrelerimizin mutasyon geçirmelerine, ölmelerine yahut kontrolsüz bir şekilde çoğalmalarına neden olmaktadır. İşte ayva yoğun antioksidan içeriğiyle serbest radikallere karşı savaşmakta, kanser oluşumunun önlenmesine katkı sağlamaktadır.
Ayva Kalp ve Damar Sağlığını Korur
Ayvanın kalp sağlığına faydaları da unutulmamalıdır. İçerdiği bolca potasyum, ayvanın tam bir kalp dostu olarak değerlendirilmesi için yeterlidir. Kan basıncını düşüren ayva, tansiyonu da düzene sokar.
Ayvadaki çözünebilir lifler, ‘pektin’ isimli madde kolesterolün dengelenmesinde vazifelidir. Bu açıdan ayva kalp-damar sağlığının muhafaza edilmesinde aktif rol üstlenir.
Ayva Sindirime Yardımcıdır
Ayvanın sağlığa faydaları sindirim sisteminde de kendini gösterir. Lifli gıdaların bağırsaklara ne kadar faydalı olduğu mâlumdur. Özellikle de haşlanmış ayva sindirimin düzene girmesinde, gaz ve benzeri şikâyetlerin ortadan kaldırılmasında güçlü bir etkiye sahiptir.
Ayva Kansızlığa İyi Gelir
Ayvanın sağladığı faydalar anemi (kansızlık) hastalığına birebir olmasını da içerir. Tek kelimeyle demir yuvası olan bu meyve kan hücrelerinin üretilmesini teşvik eder. Bundan dolayı ayva yemek kansızlık yaşayan hastalar için çok iyidir.
Ayva Ağız Kokusunu Giderir
Antibakteriyel özelliğe sahip olan ayva pek çok mikroorganizmanın çoğalmasını önleyicidir. Ağızda bulunan bakterilerin temizlenmesinde görev alan bu meyve söz konusu bakterilere bağlı ağız kokusunu da yok eder, nefesi tazeler.
Ayvanın Diğer Faydaları
Ayvanın faydaları konusunda buraya kadar anlatılanlar birer cümle ile kısaca özetlenecek ve başka faydaları da ilâve edilecek olursa şöyle toparlamak mümkündür:
- Baş ağrısını giderir.
- Anne sütünü artırır.
- Ayva çekirdeği maskesi cildi tazeler, parlak ve canlı bir görünüm verir. Gözenekleri küçültür, cildi pürüzsüzleştirir. Cilt tonunu eşitler.
- Ayva tohumlarından yapılan jöle göz sorunlarına yararlıdır.
- Ayva boğaz iltihabına ve mukoza zarında iltihaplanma için de faydalı bir meyvedir.
- Ayva ile hazırlanan kompostolar ve şuruplar çocuk ishallerinin geçirilmesinde bir hayli etkilidir.
- Harareti azaltır.
- Hazımsızlığa çok iyi gelmekte olup mideye kuvvet verir.
- İnce bağırsak iltihabına da faydalıdır.
- Karaciğer tembelliğine ve damar sertliğine yararı vardır.
- Safrayı düzenler.
- Ayva çayı teskin edici özelliktedir, kalbe güç kazandırır.
- Ayva afrodizyak etkiye sahiptir; cinsel isteğin ve cinsel gücün artmasında da tesirlidir.
- Egzersizden yarım saat evvel ayva tüketilmesi önerilir. Bu sayede spor yaparken vücuttan daha fazla toksin atılacaktır.
- Bu meyve tereyağında pişirilirse kronik öksürük, solunum yolu rahatsızlıkları, tüberküloz ve bronşit için kullanılabilir, faydası mutlaka görülür.
- Ayva çiçeğini balla karıştırarak macun hâline getirip yutmak baş ağrısını kesmektedir.
- Ayva çiçeğini suyla kaynatıp içmek anne sütünü çoğaltır, çarpıntıyı giderir.
- Bitkinliği ve yorgunluğu alır.
- Kabızlığı geçirir.
- Tansiyonu düşürür.
- Antioksidan kaynağıdır, karaciğeri toksinlerden arındırır.
- Hastalıklara karşı koruyucudur, vücuda direnç kazandırır.
- Kolesterolü düşürür.
- Kalp-damar sağlığını destekler. Kalbi rahatlatır, kuvvetlendirir. Çarpıntıyı ve sıkıntıyı önler.
- Kilo vermeye yardımcıdır, tok tutar.
- Kansızlığa faydalıdır.
- Ağız kokusuna çözümdür.
- Kanser riskinin azalmasında etkindir.
- Saçların uzamasına yardım eder.
Hamilelikte Ayva Yenir mi?
Ayva yemek hamilelikte de önerilir ve güvenlidir. Doğumun kolay olmasına yardım eder. Ayva enerji verici bir meyve olduğu için vücuda zindelik vermektedir. Bu yüzden hamilelerin ayva tüketmesi, bu dönemde artan yorgunluk sorunuyla başa çıkmalarına destek olacaktır.
Emzirme Döneminde Ayva Yenir mi?
Emziren anneler ayva yiyebilir ve bu meyve daha fazla süt gelmesinde etkilidir. Süt artırıcı meyveler arasında bulunan ayva, laktasyon sürecinde de tüketimi ihmal edilmemesi gereken besinlerdendir.
Ayva Sirkesinin Faydaları
- Ağız kokusuna engel olur, ağızdaki mevcut kötü kokuyu giderir.
- Diş eti sağlığını korur.
- Sindirimi ve bağışıklık sistemini düzenler.
- İdrar yolu iltihaplanmalarına ve ağız içindeki yaralara faydalıdır.
- Vücudu toksinlerden temizler, soğuk algınlığını geçirir.
- Cildi parlak bir görünüme kavuşturur.
Ayva Yaprağının Faydaları
- Regl ağrılarını hafifletir.
- Sakinleştiricidir, derin uykuya yardım eder.
- Ses tellerini yumuşatarak boğaz ağrısından kurtarır.
Ayva Suyunun Faydaları
- Ayva kabuğunu kaynatıp suyunu içmek idrar yollarını temizler ve rahatlatır.
- Ayva çekirdeği suyu dudak çatlaklarını iyileştirmekte ve cilt lekelerinden kurtarmaktadır.
- Ayva yapraklarını kaynatarak elde edilen suyu tüketmek uykusuzluğa fayda sağlar, yatıştırıcı ve sakinleştirici etki yapar.
- Ayvanın kabuklarını ıslatıp haşlayarak tüketmek ülsere iyi gelir.
- Ayva yaprağının suyuyla gargara yapmak boğaz ağrısını dindirir. Pişmiş ayva yapraklarıyla lapa yapıp boğaza koymak boğazdaki şişliği ve ağrıyı geçirir.
- Buruna ayva suyu çekmek burun kanamasını keser.
- Ayva suyu dizanteri, bağırsak kanaması ve anormal âdet kanamaları için faydalı bir içecektir.
- Ayva çekirdeğini ve suyunu kaynatıp içmek kolay doğum yapmaya yardımcıdır. Bu su soğuk algınlığına, nezleye de iyi gelmektedir.
Ayva Çekirdeği Faydaları
- Ayva çekirdeğiyle hazırlanan kremler ve maskeler cilde çok iyi gelir.
- Su ile ayva çekirdeğini karıştırıp ciltteki yaralara ve lekelere pansuman yapmak son derece faydalıdır.
- Ayva çekirdeğini balla karıştırarak yemek vücudu enfeksiyonlardan korur.
- Suya ayva çekirdeği ilâve ederek ishal problemi yaşayan çocuğa içirmek bu sorundan kısa zamanda kurtulmasını sağlar.
- Ayva çekirdeği yağının cilt sarkmalarına, kırışıklıklara ve güneş lekelerine çözüm olduğu bilinmektedir.